Skip to content
Home
Bouw

De bouw van 't Olde Seesink

De bouw van de boerderij ’t Olde Seesink wijkt in meerdere opzichten af van de traditionele Oost Nederlandse Bouw. Uit bouwtekeningen en bestek blijkt dit onder andere uit het type boerderij, het gebintwerk en de gebruikte houtsoort voor het gebint.

Deze video is gemaakt door S.B.A.J. Seesink.

TYPE

De boerderij ’t Olde Seesink is gebouwd vóór 1561 en had vroeger, zo blijkt uit een bouwtekening van architect A. te Wiel jr. uit Azewijn in 1849 de vorm van een kop-hals-romp boerderij. Dit type en het bedrijfsgedeelte doen sterk aan Friesland denken omdat dit type daar wel veel voorkomt.

De boerderij ’t Olde Seesink heeft niet altijd dezelfde vorm gehad. Aan de hand van onderstaande afbeeldingen is te zien dat de boerderij geleidelijk aan veranderde van een kop hals romp boerderij naar zijn huidige vorm.

Een uitsnede uit een kaart van het Archief Huis Bergh met de bebouwing op ’t Goet Seesinck omstreeks 1754. Dit is vooralsnog de oudste afbeelding van de boerderij ’t Olde Seesink.
Deze tekening is van het Archief van het Waterschap Rijn & IJssel. Wanneer de tekening is gemaakt is onbekend. De boerderij staat hier afgebeeld als een kop hals romp boerderij.
Hier staat de boerderij anders afgebeeld. Het voorste deel (rechts) is een stuk smaller dan het achterhuis. Het achterhuis of schuur is langer dan op de afbeelding links. De tekening komt uit het Archief van het Waterschap Rijn & IJssel en is niet gedateerd.
Deze foto is gemaakt voor de brand in 1971en laat zien hoe groot de boerderij destijds inclusief het achterhuis was. Ook te zien is dat het voor en of woonhuis smaller was dan het achterhuis. Links staat de schuur voor het jongvee met daarnaast op de voorgrond links de varkensstal. tussen de boerderij en de varkensstal staat de werktuigenberging.

GEBINT

Het gebint , het houten geraamte, van de boerderij is een dwarsgebint van het type dekbalkgebint . Het bestaat uit twee stijlen of staanders die verbonden zijn met een horizontale gebintbalk welke in het geval van ’t Olde Seesink een enorme oversteek hebben met onder de uiteinden gebogen stijlen. Het is zeker geen standaard dekbalkgebint. Een Duitse connectie is niet zo waarschijnlijk, terwijl de constructie boven de gebintbalk daarbij wel Duits aandoet.

Gebintbalken gedragen door twee standvinken komen wel elders voor, doch voor zover bekend niet in Friesland en zonder de scheve benen in de zijbeuken zoals bij de boerderij ’t Olde Seesink.  

HOUTSOORT

Uit bestek komt naar voren dat voor het gebint gebruik is gemaakt van dennenhout wat in Oost Nederland heel ongebruikelijk is voor een dergelijk groot gebouw. Eigenlijk wordt hiervoor altijd eikenhout gebruikt. Mogelijk wordt met het dennenhout hout van de grove den bedoeld; dus grenen.

De afwijkende bouw is dus curieus en zou verklaart kunnen worden door de eigendomssituatie. De eigenaar/beheerder keek vanwege zijn achtergrond mogelijk verder dan alleen in Achterhoek/Liemers. Er kan sprake zijn geweest van een bouwer, architect en of ‘landbouwkundige’ van elders.

In 1790 was in Megchelen geboren Arnold te Wiel. Hij trouwde in 1817 met Maria van Uum uit Azewijn. Uit dit huwelijk werd geboren Arnoldus te Wiel jr. Toen zijn vader in 1871 stierf nam hij het bedrijf van zijn vader, aan wie als ’timmerman’ het timmer- en onderhoudswerk van Huis Bergh werd toevertrouwd, over. Zijn beroep was beroep was timmerman en bouwkundige. Arnoldus overleed in 1898.

Een gebint, of gebinte is een portaalvormige houten draagconstructie in een boerderij, die bestaat uit twee of meer stijlen of staanders die met elkaar verbonden zijn door één of twee horizontale gebintbalken.

Er is sprake van een dwarsgebint als het gebint haaks op de lengterichting van de boerderij staat.

Loodrechte of schuinstaande stutten.

Bij dit type gebint ligt de gebitbalk op de stijlen en is met een pen- gatverbinding met elkaar verbonden.

Dekbalk van het gebint.

Genealogie Seesink

© Copyright – R.M.J.Seesink – Seesinkbeek – 2023